Dy gartref yw lle chwarae cyntaf a mwyaf cyfarwydd dy blentyn. Pan mae’n ifanc, bydd dy blentyn fel arfer yn mwynhau ailadrodd yr un mathau o chwarae. Mae hyn yn bwysig ar gyfer eu datblygiad, ac mae’n hawdd ei wneud gartref.

Mae chwarae gartref yn helpu dy blentyn deimlo’n ddiogel, yn saff a hapus. Os ydych chi wedi symud yn ddiweddar neu oddi cartref, gall cael pethau cyfarwydd i chwarae gyda nhw helpu dy blentyn i setlo i lawr.

Dyma ambell syniad chwarae hwyliog, hawdd y gall dy blentyn eu mwynhau gartref.

Amser bath

Mae amser bath neu gawod yn amser perffaith i chwarae gyda dŵr. Mae sblasio a chwarae gyda swigod yn hwyl.

Galli wneud amser bath hyd yn oed yn fwy o hwyl gyda:

• phethau o’r gegin – fel rhidyllau, lletwadau a chwpanau
• pethau sy’n arnofio a phethau sy’n suddo
• caneuon
• gwellt ar gyfer chwythu swigod.

Mae chwarae yn y dŵr yn gyfle gwych hefyd i dy blentyn archwilio ei synhwyrau. Er enghraifft:

• arogli sebon neu olew bath
• teimlo gwead sbyngau a swigod
• teimlo cynhesrwydd y dŵr ar eu croen
• teimlo’n glyd wedi lapio mewn tywel mawr
• gwrando ar ddiferion a sblashis.

Dylet wastad oruchwylio plant ifanc pan maen nhw yn y bath.

Tasgau o amgylch y cartref

Gall dy blentyn gael llawer o hwyl yn ymuno mewn tasgau o gwmpas y tŷ. Yn aml, bydd dy blentyn am wneud pethau y mae wedi dy weld di’n eu gwneud. Efallai y bydd angen iti fod yn hynod o amyneddgar, gan y gallai tasgau tŷ arferol gymryd mwy o amser neu fod ychydig yn flerach pan fydd dy blentyn yn dy ‘helpu’.

Galli ystyried tasgau o gwmpas y tŷ fel cyfleoedd ar gyfer dysgu chwareus - er enghraifft:

• golchi’r llestri (gwna’n siŵr dy fod yn tynnu allan unrhyw eitemau miniog a phethau allai dorri os yw dy blentyn yn ifanc)
• golchi’r ffenestri gyda bwcedi o ddŵr sebonog
• sgubo neu hwfro’r llawr
• sgleinio pethau fel handlenni drysau neu sosbannau.

Mae rhai plant wrth eu bodd gydag elfen gystadleuol - fel ‘pwy all sgleinio fwyaf o lwyau mewn pum munud?’ Ond efallai y bydd hyn yn rhoi straen ar blant eraill. Galli farnu os yw dy blentyn yn mwynhau rhywfaint o gystadleuaeth.

Amser bwyd

Mae amser bwyd yn gyfle gwych i dreulio amser gyda’ch gilydd. Bydd rhoi sgriniau a ffonau i’r naill ochr yn ystod amser bwyd yn dy helpu di a dy blentyn i fwynhau eich bwyd a chanolbwyntio ar eich amser gyda’ch gilydd. Mae amser bwyd yn wych ar gyfer:

• sgwrsio am y diwrnod
• cynllunio eich antur chwarae nesaf gyda’ch gilydd
• dweud straeon
• cychwyn sgyrsiau am destunau diddorol neu ddoniol
• chwarae gemau syml fel ‘Rwy’n gweld gyda’m llygad bach i’ neu gêm gofio fel ‘Fe es i i’r siop a phrynu...’ (dylai pob person, yn ei dro, ychwanegu rhywbeth at restr o’r hyn a brynwyd ac ailadrodd yr hyn ddywedodd y bobl o’u blaen, gan geisio cofio popeth wrth i’r rhestr dyfu’n hirach a hirach).

Deffro’n gynnar

Dyma rai syniadau allai helpu pan fydd dy blentyn yn deffro’n gynnar yn y bore yn barod i chwarae.

• Gosod ardal glyd gyda charthen bicnic a rhywfaint o deganau meddal neu dedi bêrs fel y gall chwarae’n dawel gerllaw.
• Gadael i dy blentyn swatio yn y gwely gyda thi.
• Os nad wyt ti’n barod i chwarae eto, cofia ddweud.
• Cadw’r golau’n isel.
• Ceisia osgoi dyfeisiau a sgriniau.
• Cadw bentwr o’ch hoff lyfrau wrth law i’w darllen gyda’ch gilydd.
• Ewch allan am dro ben bore.

Galli gael hyd i fwy o syniadau ar gyfer chwarae o amgylch y tŷ ar ein tudalennau am guddfannau a chwarae poitshlyd.